De menopauze, een geprogrammeerde fysiologische fase in het leven van elke vrouw, wordt vaak gekenmerkt door verschillende verschijnselen die een duidelijke impact hebben op de levenskwaliteit. Hier volgt een overzicht.
De menopauze komt overeen met het stopzetten van de ovulatoire functie (ontwikkeling en afgifte van eicellen tijdens de menstruatiecyclus) en de endocriene functie (productie van geslachtshormonen) van de eierstokken.
Bijgevolg kan de vrouw zich niet meer voortplanten en wordt de productie van typische vrouwelijke geslachtshormonen sterk verminderd (oestrogeen) of volledig stopgezet (progesteron).
Voor de betrokken vrouwen leidt dit tot het staken van de menstruatie, maar ook en vooral tot het optreden van een hele reeks fysieke en psychische symptomen die de levenskwaliteit van degenen die ermee te maken krijgen, aantasten.
Opvliegers, al dan niet vergezeld van nachtelijk zweten, zijn de meest voorkomende lichamelijke klachten. Zij kunnen reeds voorkomen in de perimenopauze (de periode van 2 tot 3 jaar vóór de eigenlijke menopauze, waarin de functies van de eierstokken geleidelijk afnemen).
De belangrijkste psychologische verschijnselen zijn
- een verandering in de kwaliteit van de slaap met gevolgen in termen van vermoeidheid, concentratieproblemen of geheugenproblemen
- stemmingsstoornissen zoals depressieve neigingen, angst, prikkelbaarheid, agressiviteit, plotselinge stemmingswisselingen
- afname van het libido, nog verergerd door vaginale droogte.
In een later stadium leidt de menopauze tot uitdroging van de huid en alle slijmvliezen, met name de urogenitale (blaaswand met blaasontsteking en vaginale wand met uitdroging en vervolgens atrofie tot gevolg), vermindering van de soepelheid van het lichaam en artralgie.
Ten slotte heeft de menopauze op lange termijn gevolgen voor de botten (osteoporose en verhoogd risico op breuken), het hart- en vaatstelsel (verlies van de door oestrogenen geboden bescherming) en het metabolisme (verhoogd risico op diabetes).
Niets van dit alles is systematisch of blijvend bij vrouwen in de menopauze, maar als het aanwezig is, is het een zware last die zeer lang kan aanhouden aangezien de levensverwachting van vrouwen zodanig is dat zij ongeveer het laatste derde van hun leven in de menopauze doorbrengen.
Tegenwoordig is het de gewoonte elke patiënte een gepersonaliseerde behandeling aan te bieden, waarbij rekening wordt gehouden met haar persoonlijke risicofactoren (roken, cholesterol, bloedsuiker, botdichtheid, borstdichtheid) en haar klachten. Het aanbod van behandelingen waarover de artsen beschikken, is breed en gevarieerd genoeg om een doeltreffend en veilig antwoord te bieden dat aangepast is aan de meerderheid van de vrouwen.
